3.1 ทำความรู้จักกับ Scratch
โปรแกรม Scratch อ่านว่า (สะ-แครช) เป็นโปรแกรมภาษา ที่ผู้เรียนสามารถสร้างชิ้นงานได้ อย่างง่าย เช่น นิทานที่สามารถโต้ตอบกับผู้อ่านได้ ภาพเคลื่อนไหว เกม ดนตรี และศิลปะและเมื่อสร้างเป็นชิ้นงานเสร็จแล้วสามารถนำชิ้นงานที่สร้างสรรค์นี้แสดงและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นร่วมกับผู้อื่นบน เว็บไซต์ได้ ทำให้ผู้เรียนได้เรียนรู้หลักการและแนวคิดการโปรแกรมไปพร้อมๆ กับ การคิดอย่างสร้างสรรค์ มีเหตุผล เป็นระบบและเกิดการทำงานร่วมกัน

ส่วนประกอบของโปรแกรม Scratch
หน้าจอโปรแกรม Scratch สามารถแบ่งตามหน้าที่การทำงานส่วนต่างๆ ดังนี้
หมายเลข 1 แถบเมนู เป็นแถบรวบรวมคำสั่งการทำงานต่างๆ ที่มีอยู่ในเครื่องมือ
หมายเลข 2 เริ่มและหยุดการทำงาน
หมายเลข 3 เครื่องมือการแสดงผล ประกอบด้วย
– ปุ่มแสดงเวทีขนาดเล็ก
– ปุ่มแสดงเวทีขนาดใหญ่
– ปุ่มนำเสนอเต็มจอ
หมายเลข 4 เวที เป็นพื้นที่สำหรับแสดงผลลัพธ์จากการทำงานของโปรแกรม
หมายเลข 5 หน้าต่างจัดการเวที เป็นพื้นที่สำหรับทำงานกับเวที จะแสดงฉากหลังที่กำลังถูกใช้บนเวที การเพิ่มฉากหลัง เสียงประกอบ และใส่โปรแกรมกำกับการแสดงในส่วนของเวที
หมายเลข 6 ตัวละคร เป็นส่วนที่ใช้จัดการเกี่ยวกับตัวละครต่างๆ ของโปรแกรม
หมายเลข 7 พื้นที่เขียนโปรแกรม
หมายเลข 8 แถบเครื่องมือ ประกอบด้วย
– บล็อกคำสั่งต่างๆ
– แถบคอสตูม เป็นหน้าต่างสำหรับตกแต่งหน้าตา การแต่งกาย และกิริยา ท่าทางตัวละคร
– แถบเสียง พื้นที่สำหรับทำงานกับเสียงประกอบ
Sprite (ตัวละคร)
ตัวละครจะประกอบด้วยคุณสมบัติ 2 ประการ คือ คุณลักษณะ และพฤติกรรม
– คุณลักษณะ คือ สิ่งที่บ่งบอกลักษณะทั่วไปของวัตถุเช่นชื่อตัวละครเครื่องแต่งกายของตัวละครท่าทางของตัวละครเป็นต้น
– พฤติกรรม คือ สิ่งที่วัตถุสามารถกระท าออกมาได้เช่นวิ่งเดินหน้าถอยหลังเป็นต้น
การกำหนดรายละเอียดให้กับตัวละคร
เราสามารถกำหนดรายละเอียดต่าง ๆ ให้กับตัวละครได้ เช่น ชื่อตัวละคร ตำแหน่งการแสดงผลของตัวละคร ได้ดังนี้
หมายเลข 1 คือ ชื่อของตัวละคร ซึ่งเราสามารถแก้ไขชื่อของตัวละครได้ ตัวอย่างเช่น เริ่มต้นตัวละครชื่อ Sprite1
หมายเลข 2 x: 0 y: 0 คือ ตำแหน่งการแสดงผลของตัวละคร โดยเริ่มต้นตัวละครจะแสดงผลที่ตำแหน่ง (0,0) ซึ่งก็คือตำแหน่งกลางเวทีนั่นเอง
หมายเลข 3 คือ การกำหนดว่าจะให้ตัวละครนั้น ๆ แสดงผลบนเวทีหรือไม่
หมายเลข 4 คือ การกำหนดขนาดให้ตัวละคร
หมายเลข 5 คือ การกำหนดทิศทางการหมุนตัวละครไปในทิศทางต่าง ๆ
สคริปต์
สคริปต์ คือ ชุดคำสั่งสำหรับตัวละคร หรือเวทีเพื่อสั่งให้ตัวละครหรือเวทีทำงานตามวัตถุประสงค์ที่ต้องการโดยการเลือกสคริปต์จากกลุ่มบล็อก ซึ่งแบ่งออกเป็นกลุ่ม ดังนี้



